De geschiedenis van Suriname-50 jaar onafhankelijkheid

Een geschiedenis van Suriname

Historicus Eric Kastelein vertelt in deze driedelige cursus aan de hand van honderden foto’s en enkele korte video’s over de geschiedenis van Suriname. Hij doet dit op basis van de resultaten van zijn vier jaar durende onderzoek naar de (vergeten) geschiedenissen achter bijzondere mensen en gebeurtenissen die de afgelopen 250 jaar een gedenkteken hebben gekregen in Paramaribo. Zijn bevindingen heeft hij vastgelegd in het boek Oog in oog met Paramaribo. Verhalen over het herinneringserfgoed (tweede druk, 2023).

50 jaar onafhankelijkheid

Op 25 november 2025 is Suriname 50 jaar onafhankelijk, 50 jaar srefidensi. Welke monumenten herinneringen aan die historische stap, wie zijn Surinaamse hoofdrolspelers, hoe komen het volkslied, het wapen en de vlag tot stand? Op al die vragen krijgt u antwoord.

Volksplanting

De cursus aan de Volksuniversiteit Rotterdam begint hij met een korte uitleg wat onder herinneringserfgoed wordt verstaan en hoe een dergelijk onderzoek wordt uitgevoerd. Suriname is een volksplanting, een samenleving ‘gemaakt’ door de koloniale overheid. De docent staat hierbij stil, geeft voorbeelden en vertelt over de Oost- en West-Indische compagnie.

Slavernijverleden

Hoe verschrikkelijk de tijd van de slavernij was komt aan de orde in drie verhalen waaronder de geschiedenis van Cojo, Mentor en Present. Zij zijn tot slaafgemaakten, veroorzaken de grote stadsbrand van 1832 en worden op de Heiligenweg geëxecuteerd. Het verhaal over de moord in 1738 op 664 Afrikanen voor de kust van Suriname is een gruwelijke realiteit. Ook de rol van koning Willem III en het geld dat de Oranjes hebben verdiend komen aan de orde.

Contractarbeid

De geschiedenis van de Hindostaanse contactarbeiders (1873-1916) laat hij zien met het verhaal over Lutchman Sing (1870-1922) die zijn vermogen verdiende met o.a. onroerend goed. Het verzet tegen uitbuiting en onderdrukking komt aan orde met de verzetsstrijders Mathoora, Ramjanee, Raygaroo en Janey Tetary (1856-1884) die bij de opstand op plantage Zorg en Hoop door Nederlandse militairen werd doodgeschoten. Ook wordt aandacht besteed aan de geschiedenis van Chinese (1853-1874) en Javaanse contractarbeiders (1890-1939).

Tweede Wereldoorlog

Suriname speelt een bijzondere rol voor Nederland in de Tweede Wereldoorlog. Het verhaal over verzet wordt vertegenwoordigd door Anton de Kom en Harry Voss, die beiden hun leven gaven voor onze vrijheid. Die herinneringen zijn alom vertegenwoordig in de stad. Een vergeten geschiedenis is die van het Spitfirefonds. De Surinaamse bevolking haalt geld op voor de aanschaf van dit gevechtstoestel. Fort Zeelandia is in 1943 het toneel van een ‘misdrijf in oorlogstijd’. Aan de hand van het originele dossier uit 1950 wordt deze huiveringwekkende toedracht uit de doeken gedaan.

Cultuur en wetenschap

Op 21-jarige leeftijd slaagt de geboren Surinamer Paul Flu (1884-1945) voor het artsenexamen in Utrecht. Zijn verbluffende carrière breng hem wereldfaam en persoonlijk leed. Johannes Helstone (1853-1927) wordt geboren in slavernij en weet zich dankzij zijn muzikale talent op te werken tot een belangrijk componist.

Paramaribo zoals niet eerder gehoord en gezien – een vergeten wereld komt tot leven.